Historiaren hasieratik gizakiok taldean egin dugu gure eguneroko bizitza. giza banakoak giza talde edo talde sozialaren beharra du bere bizi iraupenerako. gizarteak gizabanakoan oinarritzen dira, bakoitzak ekintza jakin batzuk eramaten ditu aurrera. Beste alde batetik, ekintza espezifikoa aurrera eramaten duen gizabanakoak besteek egindako ekintza edo lanen beharra du.

Baina nahi edo ez bizitza osoan zehar barkadade momentuetan gure burua ezberdin sentitzen dela auteman egin dezakegu. bakardade egoera hori luzate eginez gero eragina izan dezake gure osasunean.

Osasun arazo horiek era ezberdinekoak iza daitezke. alde batetik, psikologikoki lur jota egoe ohikoagoa da bakardadea sufritzen duten pertsonentsat. Bestetik,gure burua saintzeko probabilitateak jausi egiten dira oso saila bait da gure burua gu bakarrik saintzea. hori alde batera utzita esan beharrekoa da bihotzek arazoak izateko probabilitatea biziki handitzen dela. Adituek defendatzen dutenez ez da hain erraza ondo elikatzea. horrez gain beeste pertsonekin ez erlazionatzea fisikoki persona aktibo ez izatera bultzatzen gaitu. Nabaria den modua inor ez gaitu medikuarenera joateko esango. Azkenik, aurrekoa gitxi izango balitz esan beharra dago defentza inmunologiko txarrak izateko probalitate baxua izan dezakegula esan beharra dago. Zeren bakardadean gauzenean gorputza estresarekin identifikatzen dugu hormona bat askatu egiten du eta geure buruan eragin larriak izan ditzake: alzheimer, artritisa, diabetes bigarren maila ,...

Albinismoa gizakita edota besste izaki bizidunengan gauza daiteken egoera genetikoa da. Albinismoa duten pertsonek melanina falta duten pertsonak dira. Melanina eguzkitik babesten gaituen faktore biologikoa da, eguzkiaren argi izpiak eta hone duten kaltegarriengaitik babestu egiten gaitu. Horrez gain dugun azalari kolorea emoten dio. Adibidez beltzaranek esan dezakegu melanina kantitate handia duten pertsonak direla.

Albinoa izatea begibiztan izten dituen eraginak ditu: azal zuri-zuria izatea, hile hori-zurizka , begiek kolore argikoak izatea,... europako gizartean ez du zertan bera gure bizitza aldatu behar zeren arrizku gabeko gaixotasun moduan hartzen da. Baina zer nolako eraginak izango lituzke albinismoaz sufritea afrikako gizartean ?

Afrikako gizartea albinoa izateak bizitza kosta zaitzake , bertako gizarta albinismoa pertsonengan ikusterakoa persona hori madarikatua dagoela uste dute. Izan liteke persona horiek hiltzea, edota beren burua erritual magikoetan erabiltzea, baina gero eta ohikoagoa da beren gorputzarekin trafikatzea.

Bizirik daudenean baztertu egiten dituzte baina behin hilda dauzenean  bere pisua urrea moduan ordaintzen da. Sorte txarra aldentzen duela eta heriotza ekiditzeko gaitasuna emoten duela siniskera dago. Horregaitik jendeak behin hilda daudenean talismán moduan gorde egiten ditu. Merkatu honek fetixismoa eta supersitzio bultzatu egiten du eta bi eragile horiek oso bermatuta daude afrikako gizartean

Denok dakigu denborareki gure ahalmen intelektuala gero eta murriztuagoa ikusten dela, baina adituek dinote hori atzetatzeko hainbat ohitura jarraitzea ahalbidetzen dutela. gure eguneroko ohiturek eragina dute gure osasunaren hainbat esparru ezberdinetan baita psikologikoan.

Adineko jendearentzat onuragarria da frekuentzia kardiako altua izatea, zeren zenbat eta odel gehiago bultzatu bihotza gero eta odol gehiago heltzen zaio garunari. Garuna oxigenatu mantetzea órgano horrek zahartzea atzeratu egiten du.

Hori alde batera utzita esan beharrekoa da sagar bat egunero jatea oso onuratzua dela honek dituen elementuak direla eta. Jaten dugu gure gorputza osotu egiten du. Baina ez soilik soilik egitura muskularra edo hezurrena baizik eta organoen birformaketan eragina du.

Bestalde gure bizkarra saintzeak eragin positibo nabaria du zeren garuna gorputzarekin duen konekzioa bermatu egiten du. Mogimendu ahalmenka denbora gehiago mantentzea ahalbidetzen


Baina garrantzi handiko faktorea da hizkuntza berriak ikasi eta erabiltzea. Zeren hizkuntz berri bat landu eta erabil egin ahal izateko garunaren zenbait atal landu egiten ditu eta honek sufritzen duten degradazioa mantzotzen oso efektiboa da. Baieztatuta dago hizkuntza ezberdinak lantzen duten pertsonek ero eta hobeto mantentze dituzte ahalmen intelektualak.

Gizakiok gero eta nagusiagoak garenean ditugun gaiasuna murriztu egiten dira. Sistemak gitxinaka gitxinaka sapuztuz doaz. denboraren pasada gorputzean nabaritu egiten da. zenbat eta zaharragoa izanda gero eta zimur gehiago ditugu, arazo muskular naiz hezurren arazo gehiago izan ditzakegu. Baina hori gitxi izango balitz gero eta arazo gehiago ditu eguneroko gauzak gogoratu egin ahal izateko, zeren esan bezala gorputz oso degradatzen hazten da eta garuna ez da salbuespena.

Adineko jendea arazo larriak dituzte beren eguneroko ekintzak Aurrera eraman ahal izateko zeren ganuraren motelketa eragina du bere sistema motrizean. arazoa dute baita era denbora kontzeptua zuzen interpretatu egin ahal izateko. Horrez gain ez dute ahalmena erreala eta irreala dena argi eta garbi bereizi egin ahal izateko.

Faktore guzti horiek nahasketa bikaina dira lapurrentzat eta horiei zuzendutako lapurretak gero eta ohikoagoak dira. Orain dela gitxi oso ezagun egin zen kasu bat ageri izan zen aldizkarietak . Alakanteko probintzian hiru lapur handineko andra bati 3000 euro inguru lapurtu egin zizkioten. Hiru lapurrek diru fisiko eta bitxik emoteko konbentzitu egin zuten. andrak ez zituen beren fakultate psikologiko guztiak eta horretaz baliatu egin ziren .

Poliziak hiru lapurrak arrapatu izan ditu baina horrez aparte egoera berdinean egon daitezken veste adineko jendea zelan babestu egin ahal dituzten pentsatzen hasi egin dira. Izan litek emota horretako lapurketa gehienak detektatu ez izanak izateak. Horregaitik garrantzi handia hemonten diote gai honi buruz kasuei.

Hainbat urteetatik dakigu genetikoki nerabeak lotarako ordutegi ezberdinak dituzte. Loa eragiten duten hormonek eragin handien eginte duten momentua arratsaldeko lehen  momentuan dela.

Baina azken urteetan Aurrera eraman diren ikerketa ugari fenómeno honetan sortu den eragile berri bati buruz ohartarazi egin nahi dute. Esaterako mugikorrek nerabeen loan eragin handia dute. gehienetan ordu asko emonten dute honen aurrean baina horrez aparte lokartzerakoa denbora asko hemoten dute eta lo gitxiago egiten dute.

Fenomeno berri honek eragina du neska mutilen egunerokoak zeren eguneko ekintzak Aurrera eramateko beharrezkoa da lo ordu dezente izatea. Ikastolan hemoten dituzten orduak efintzia galtzen dituzte zeren ez dira harreta mantentzeko gai logurarekin

Ezin diegu nerabei mugikorra izaten derrigortu baina beharrezko da horiek kontsientsiatzea zeren garrantzi gabeko ekintza horrek eragin izugarriak ditu eguneroko ekintzan.

klasean hitz egin genun gai batek buruan bueltaka izan du eta hori buruz informazioa bilatzea  erabaki egin dut. Zer adierazten dut haurren irudiak ? galdera interezgarria iruditu zitzaidan baina hori aztertu egin ahal izateko beharrezkoa da jakitea zer faktore hartu egin behar dtugun kontuan.

Adituek dinote kontuan izan behar dugula gauza ezberdin asko, zeren haurrek ez dute kontzienteki adierazten ohartu gabe baizi. horregaitik ondorioztatu dezakegu ez hitzezko komunikazioa kontuan izan behar dugula adb : zelan hartzen duen arkatza, zer margo kolore erabiltzen du, zuriuneak dituen, margozteko era, borroiak edo tatxoiak erabiltzen dituen. vaina horiek baino garrantzitsuagoa izango littzateke zer gairi buruz irudikatzen duen haurra.

Nire ikus puntutik haurren irudiak ikertzea garrantzitsua da zer bertan agertzen diren ideiak ez dute  munduaren eraginik ideia "puruak" dira.

Antzinatik mendebaldeko europa aldeak eragina izan du inguruko herrialdetan. orain dela urte gitxi batzuk fenomeno bat gero eta ohikoagoa egiten hari da.

Alemania hazi egin zen, adineko pertsonek pentsioa kobratzen dutenean "minijobs" ak bilatzen dituzte. pentsioa eta lan horien truke lortzen duten dirua batuz beren gaztuei aurre egiteko nahiko dute. Baina esan genezake beharra gaitik egiten dutela. Jende asko pentsatzen du nagusitan lanean jarraitu nahi duela vaina beharra gaitik izatea gaitz bat izango litzateke.

Fenómeno hau europan zabaltzen hari da. Baina eragin txarra izan dezake gizartean baita ekonomian zeren adineko jendeak gazteek hartu zezaketen lana okupatu egingo dituzte eta horrez aparte lan hoiertan efektibitatea murriztuta ikusiko genukela. Zeren nahita ez, ez dute  egoera fisiko berdina eta ezin dituzte ekintza berdinak Aurrera eraman ez da modu berdinean.

Haurrek dakigun modua kontsientzia gitxinaka garatuz doaz. horrez aparte beren pentsaera gero eta gehiago lantzen dute. honi esker ekintza ezberdinak identifikatu eta Aurrera eramateko gai izaten dira. Baina horrez aparte haurrek alako habilezia dute ekintzak autemateko zeren pertsonen ahotzari esker soilik ekintza bereizteko gai dira.

Baina bereizketa honek zer finkatzen du zeren parámetro ezberdinak izan dezakegu. Baina umeek gai dira ahotzaren bitartez ekintza intentzionalak eta nahi gabekoa bereizten.

Azpaldi klasean hitz egin genuen haurdunaldiaren lehen asteari buruz. horregaitik aukeratu izan dut gai honi buruz berriren bat bilatzea zeren lehengo aste honek garrantzi handiko astea da.

Aste horretan zehar ernaldutako obuloa trompetatik behera egiten du gitxinaka uteroa heldu arte, bertan emongo ditu urrengoko bederatzi hilabeteak.arrigarria dirudi emakumea ez dela honetaz oharkabetzen zeren, berak ez du jakingo haurnalduta dagoenik soilik hilabete bat pasatzerakon eta lehenengo faltak somatzen dituenean.

Faltak baino lehen bi ezaugarri nagusiei esker jakin dezake, alde batetik bere usaimena zorrotzagoa dela edo sufritu dezaken gozea.

Orain dela gitxi pelikula bat ikusi egin nuen non, hizkuntza gure pentsakera determinatzen duela defendatzen zuen. beren ustez hizkuntzak errealitatea determinatzeko konbinazioak ditu. Baina  era berean gure errrealitatearekiko pertzepzioa finkatu egiten du hizkuntza.

Fenómeno honi Sapir-Whorf en hipotesia deitzen zaio. Ezin dezakegu frogatu zeren ez dugu hori egin ahal izateko behar den teknologia , baina hipotesi honen barruan bi maila ezberdineko fenomenoak berezi egin ditzakegu.

Lehenik eta behin, whorfen gogorra zein subjetoaren pentsaeran eragin azpimagarria du zeren hori baldintzatu egiten dueña.

Beste alde batetik, whorfen  ahula esan genezake eragina duela bere errealitatearen pertsepzioan eta horrez aparte eragina du beren arazoak kompontzeko modua eta honi aurre egiteko moduan eragina du.

Landu dugun bezala, jaiotzetik umeak bere pertsepzio eta erantzun maila garatuz doaz. denbora pasa ala gero eta erantzu konplexuagoak izateko gai da eta horrez aparte errealitatea orokorrean hobeto ulertzeko gaitasuna  garatuz doa. Baina noiz hazten dira haurrek koloreak bereizten eta faktore horri abantaila ateratzen beren pentsamenduak zehaztasun handiagoarekin adierazi egin ahal izateko?

Esan genezake jaioberri denetik koloreak ezberdintzeko gai dela haurra, baina ez daki beren izen bitartez sailkatzen. Bi urte pasa direnean umeek  hazten dira koloreak identifikatzen baina fenómeno hau faktore ezberdin asko bultzatu egiten dute. Bere pertsepzio  maila eta kognitibismoa garatuz doazela, horrez aparte paper  garrantzitsua du sozialisazioa zeren koloreekin interaktuz gero eta errezagoa egiten dio haurrari kolore berak bereizi eta ezagutzea.

Ez du bakarrik eragina sozialisazioa  zeren umearen trebetasunak jolasen bitartez estimulatu egin dezakegu eta hórrela era zuzenago batean kolorekin interaktuatzea. Baina hori guztia alde batera utzita jakin beharra dago, zeren bere emozioak eta guztuak eragina dute koloren pertsepzioan.

Azken aste honetan garapen psikologikoari buruz egon gara hitz egiten, baina hitz egin dogun garapenari buruz haurrena izan da. benetan interezgarria iruditu egin zai honek sufritzen duten bilakaera psikologiko.

Bideo asko ikusi egin ditugu, eta bideo horietan ikusi egiten zen nola inguruneko estimuloak haurrengan eragin zuzena zutela. Atzo martxoak 8 izanda ezjakintasuna piztu zitzaidan eta generoarekiko daude estereotipoak zelan influitzen duten beren garapenari  buruz ikertu egin nuen.

Lehenik eta behin, jakin beharra dugu zer diren estereotipoak. zeren hori jakin gabe ezin dezakegu ulertu nola eta zergaitik duen eragina haurrengan. Genero estereotipoak, genero ezberdinekiko ezaugarriak atxikitzen dizkiote. Jende asko du genero estereotipo idea berdinak zeren nahi eta ez persona asko idea berdina izaterakoa eragina du giza banakoarengan zeren forma berezi baten tratatu egiten da eta haurrek ekintz edo fenómeno horien ondorioz garapen ezberdina dute. Ezagutzen dugu estereotipori ezagutuena eta gehien emoten dena jaio berriak neskak direnean arrozaz janztea eta mutilak urdinez janztea da.

Ezberdintasun txiki honek gatazkak sortzen ditu zeren perrtsona batzuk defendatzen dute horrek ez duela eraginik pertsonarengan baina beste pertsonak asko defendatu egiten dute zekulako eragina duela pertsonarengan eta bere izaeran.  Baina galdera ez da hori, baizik eta zergaitik kontuan dugu neska edo mutila den ezberdin janzteko ?

Nahita edo nahi gabe baldin bada joera horiek eragin handia dute neska mutilen izaeran bizitza osoan zehar zeren gertakisun horiek beren kontrolpetik kanpo dago. vaina horiek eragin handia dute zeren bere izaeraren oinarria eratzen dute.